Lập báo cáo đánh giá định lượng rủi ro (QRA)
1. Giới thiệu tổng quan
Các ngành công nghiệp như dầu khí, hóa chất, nhiệt điện, năng lượng... thường xuyên vận hành trong điều kiện rủi ro cao, tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ, rò rỉ khí độc, ô nhiễm môi trường hoặc thiệt hại lớn về người và tài sản. Một sự cố dù nhỏ cũng có thể gây hậu quả nghiêm trọng, làm gián đoạn chuỗi cung ứng, ảnh hưởng đến môi trường, cộng đồng và uy tín doanh nghiệp.
Việc lập Báo cáo đánh giá định lượng rủi ro (Quantitative Risk Assessment – QRA) kết hợp với Chương trình quản lý an toàn (Safety Management System – SMS) không chỉ là yêu cầu bắt buộc của pháp luật, mà còn là chiến lược phòng ngừa hiệu quả, giúp doanh nghiệp vận hành an toàn – ổn định – bền vững.
2. Căn cứ pháp lý áp dụng
-
Luật Hóa chất 2007, Luật An toàn, vệ sinh lao động 2015
-
Nghị định 113/2017/NĐ-CP và Nghị định 26/2023/NĐ-CP về quản lý hóa chất
-
Thông tư 32/2021/TT-BCT: quy định lập báo cáo QRA đối với cơ sở có nguy cơ rủi ro cao
-
Nghị định 136/2020/NĐ-CP: phòng cháy chữa cháy
-
Các quy chuẩn quốc gia QCVN 01:2020/BCT, QCVN 06:2021/BCT
-
Hướng dẫn kỹ thuật API 581, ISO 31000, IEC 61508…
3. Đối tượng bắt buộc phải lập QRA & SMS
-
Kho chứa xăng dầu, LPG, LNG, hóa chất nguy hiểm
-
Nhà máy hóa dầu, lọc hóa chất, nhiệt điện, xử lý khí
-
Cảng xuất nhập nhiên liệu, đường ống áp lực, FPSO
-
Trạm chiết nạp, kho trung chuyển có nguy cơ phát tán chất nguy hại
-
Dự án đầu tư có hoạt động xử lý, sử dụng hóa chất nhóm A (cực độc, dễ cháy nổ)
4. Nội dung chính của báo cáo đánh giá định lượng rủi ro (QRA)
a. Xác định mối nguy (Hazard Identification – HAZID)
-
Phân tích quy trình công nghệ, nguyên vật liệu
-
Nhận diện các nguồn có khả năng gây rủi ro: cháy, nổ, rò rỉ, phát tán khí độc
b. Phân tích kịch bản sự cố (Scenario Analysis)
-
Dựa trên kinh nghiệm thực tế, mô phỏng quá trình phát sinh sự cố
-
Đánh giá xác suất xảy ra – hậu quả của mỗi kịch bản
c. Tính toán xác suất & hậu quả (Consequence Modeling)
-
Mô hình hóa phát tán khí, đường kính đám cháy, sóng nổ
-
Ứng dụng phần mềm chuyên dụng như PHAST, ALOHA, EFFECTS
d. Tính toán chỉ số rủi ro (Risk Calculation)
-
Chuyển hóa thông tin thành chỉ số rủi ro: rủi ro cá nhân (IR), rủi ro xã hội (SR)
-
So sánh với tiêu chuẩn quốc tế: FN Curve, ALARP
e. Đề xuất giải pháp giảm thiểu
-
Biện pháp kỹ thuật: tự động hóa, thiết bị an toàn, giảm tồn trữ
-
Biện pháp tổ chức: huấn luyện, quy trình ứng phó, cảnh báo sớm
-
Cải tiến quy trình vận hành, phân vùng nguy hiểm
5. Nội dung chương trình quản lý an toàn (SMS)
-
Chính sách an toàn và cam kết từ lãnh đạo
-
Hệ thống phân quyền và trách nhiệm an toàn
-
Quy trình kiểm soát vận hành và kiểm tra định kỳ
-
Quản lý thay đổi (MOC), điều tra tai nạn, phân tích sự cố
-
Đào tạo nhân sự – nâng cao nhận thức
-
Kế hoạch ứng phó sự cố khẩn cấp (ERP)
-
Hệ thống đánh giá nội bộ và cải tiến liên tục
6. Quy trình tư vấn triển khai của chúng tôi
-
Khảo sát hiện trạng thực địa – phân tích quy trình công nghệ
-
Thu thập dữ liệu kỹ thuật, bản vẽ, thiết bị, tồn trữ…
-
Tổ chức workshop HAZID – HAZOP với đội ngũ kỹ thuật doanh nghiệp
-
Xây dựng mô hình tính toán QRA – đánh giá bằng phần mềm chuyên ngành
-
Soạn thảo báo cáo QRA và chương trình SMS chi tiết
-
Báo cáo với cơ quan chức năng, hướng dẫn chỉnh sửa nếu cần
-
Chuyển giao – đào tạo – hướng dẫn cải tiến và áp dụng lâu dài
7. Lợi ích thiết thực khi áp dụng QRA và SMS
-
Tuân thủ đầy đủ quy định pháp luật – giảm thiểu rủi ro pháp lý
-
Chủ động phòng ngừa tai nạn, giảm thiểu thiệt hại nếu có sự cố xảy ra
-
Tối ưu thiết kế, giảm tồn trữ không cần thiết, tiết kiệm chi phí vận hành
-
Tăng niềm tin của đối tác, cổ đông, bảo hiểm, cơ quan quản lý
-
Tạo văn hóa an toàn, xây dựng đội ngũ sẵn sàng ứng phó mọi tình huống
8. Một số dự án đã thực hiện
-
QRA cho kho LPG miền Nam – Tổng kho Thị Vải (BR-VT)
-
QRA và SMS cho tổ hợp nhiệt điện – cảng than 1200 MW tại Trung Trung Bộ
-
Tư vấn đánh giá rủi ro, kế hoạch ứng phó sự cố hóa chất cho nhà máy sản xuất axit công nghiệp
-
Hướng dẫn và lập hồ sơ trình duyệt QRA tại Sở Công Thương, Cục Hóa chất
9. Cam kết từ đơn vị tư vấn
✅ Sử dụng phần mềm và phương pháp tính toán được quốc tế công nhận
✅ Chuyên gia từng làm việc với Petrovietnam, EVN, BSR, PVGas, Sabeco, Kinh Đô...
✅ Hồ sơ được cơ quan chức năng chấp thuận cao – không phát sinh chi phí chỉnh sửa nhiều lần
✅ Hỗ trợ xuyên suốt từ tư vấn – đánh giá – đào tạo – diễn tập ứng phó
10. Khi nào nên triển khai QRA và SMS?
-
Trước khi lập hồ sơ xin phép đầu tư, xây dựng cơ sở có nguy cơ rủi ro
-
Khi cải tạo, nâng cấp hoặc tăng công suất nhà máy/kho bãi
-
Khi cơ quan quản lý yêu cầu đánh giá lại mức độ an toàn
-
Định kỳ 5 năm/lần theo quy định, hoặc theo yêu cầu bảo hiểm – kiểm định